ABŞ Konqresinin xarici əlaqələr komitələrində keçirilən dinləmələr zamanı dövlət katibi Entoni Blinken sürpriz açıqlama verib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın İranla uzun sərhədi olduğundan müdafiəyə ehtiyacı var.

Blinken Vaşinqtonun Azərbaycana birbaşa yardımını qadağan edən Azadlığa Dəstək Aktına 907 saylı düzəlişin ləğv edilməsinə də çağırıb.

Nüfuzlu “Regnum” agentliyi bu mövzuda geniş təhlil yazıb. Nəşr analiz edir ki, Bakı Vaşinqtonun rəsmi müttəfiqi deyil və ABŞ Cənubi Qafqazın bir respublikasını müdafiə etmək üçün rəsmi öhdəlik də götürməyib.

Bundan başqa, Azərbaycan NATO üzvlüyünə namizəd belə deyil. Ona görə amerikalıları Azərbaycana yardım etməyə sövq edən səbəblər müəyyən təhlil tələb edir.

Sitat: “İkinci Qarabağ müharibəsində qələbə qazanan Bakı üçün Cənubi Qafqazda ciddi dəyişikliklər başlanıb. Birinci halda Tehranda geosiyasi xarakterli qorxular yaranıb. Cəbrayıl, Füzuli və Zəngilanın Azərbaycanın nəzarətinə qaytarılması ilə Qarabağın cənubunda Araz çayı boyunca İranla sərhəd zolağının 132 kilometri formalaşıb. Eyni zamanda 2020-ci il noyabrın 9-da imzalanmış kommunikasiya dəhlizləri haqqında sülh sazişinin bəndlərindən birinin Azərbaycanın Zəngəzur dəhlizi ilə Naxçıvana çıxışı şərhi ətrafında gərginlik yaranıb. İranda təşviş və narahatlıq bu dəhlizin Ermənistanın Sünik rayonunun cənubundakı Meğri şəhəri yaxınlığından İran-Ermənistan sərhədinə yaxın ərazidən keçə bilməsi ilə bağlıdır. Bunun ardınca İranın cavab tədbirləri iki ölkə arasındakı sərhəd mübahisəsindən kənara çıxdı. Son 30 ildə ilk dəfə olaraq İran ordusu və İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) bölmələri Azərbaycanla sərhədə doğru irəliləməyə başladı. İrəvan da öz növbəsində iki ölkə arasında sülh müqaviləsinin hazırlanması üçün Bakını Qərb danışıqlar platformasına sürükləməyə və Qərbi Cənubi Qafqazla məşğul olmağa "məcbur etməyə" nail oldu. Eyni zamanda təsadüfi deyil ki, “Azərbaycan məsələsi” Vaşinqton, Brüssel və Ankaranın müxtəlif kombinasiyalarında onun həllində getdikcə daha fəal iştirak etməklə səhnəyə daha fəal şəkildə çıxarılmağa başladı".

“Regnum” yazır ki, Moskva üçün Azərbaycan və İran vasitəsilə Sankt-Peterburqdan Mumbaya gedən Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi strateji əhəmiyyət kəsb etməyə başlayıb: “Moskva-Pekin-Tehran ittifaqı meydana çıxıb. Amma əsas odur ki, İran Rusiya və Çinlə əlaqələrinin sürətli inkişafı ilə yanaşı, azərbaycanlı analitiklərin fərziyyələrinin əksinə olaraq, Fars körfəzindəki ənənəvi rəqibləri - Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə münasibətlərini sürətlə dəyişməyə başlayıb. Onlar ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi "kollektiv Qərb"in anti-İran hərəkətləri üçün tramplin olmaqdan əl çəkib. Məhz buna görə də Birləşmiş Ştatlar Bakıya daha çox diqqət yetirir və açıq desək, onun Tehranla münasibətlərinin kəskinləşməsi üzərində oynayıb, aralarında “qəfildən” başlayan ideoloji-təbliğat müharibəsini qızışdırıb və İranda azərbaycanlı irredentizmini təşviq edib".

Nəşrin geniş təhlildə yazılır ki, qarşıdurma, hətta ən kiçik də olsa, təkcə Cənubi Qafqazda vəziyyəti dəyişməyəcək: “Bu, Yaxın Şərqdə regional və qlobal güclərin maraqlarını əhatə edən daha bir çox mürəkkəb münaqişə yaradacaq. Ukrayna ssenarisi də təkrarlana bilər. Böhran kəskinləşərsə, hətta vəziyyəti mümkün qədər tez və effektiv şəkildə həll etməkdə maraqlı olan neytral oyunçular belə, bütün tərəfləri qane edə biləcək uyğun həll təklifi etməkdə çətinlik çəkəcəklər".